Nederland- Saoedi crisis

Ja beste mensen, wie vol verwachting wachtte op de dag dat ik weer in Nederland zou zijn. Het kan zijn dat dit sneller is dan je verwachtte. Bedank hier alsjeblieft onze geblondeerde Limburgse vriend voor. Het is hem weer gelukt, hij heeft weer iemand boos gemaakt.

Helaas heeft hij dat bij de verkeerde gedaan. Dit keer is het een land waaraan de Nederlandse economie 3,6 biljoen verdient. Oeps… foutje!
Saoedi is boos. Onze blonde vriend heeft de Saoedische vlag gebruikt om allerlei aardige dingen over de Islam op te zetten. Slim hoor, heel slim.
Na 5 maanden heeft Saoedi besloten Nederland te straffen voor het gedrag van dit persoontje. Het gaat Nederland boycotten. Wat het precies gaat inhouden weten we niet, maar het kan vele gevolgen hebben voor veel Nederlanders hier in Saoedi, maar ook voor Nederlanders in Nederland.

Saoedi Aramco heeft een kantoor in Den Haag zitten waar veel Nederlanders werken. Als Aramco besluit het kantoor naar de UK over te brengen (wat onlangs ook Starbucks en een aantal andere bedrijven hebben gedaan) heeft dit consequenties voor zeker 500 Nederlandse families als deze banen verdwijnen. En wat te denken van het grote petro-chemische bedrijf Shell. Dat kan zijn boeltje wel inpakken.

Een ander gevolg kan zijn dat onze iqama’s niet meer worden verlengd, dat heeft tot gevolg dat Nederlanders geen baan meer hebben in Saoedi en dat ze binnen een bepaalde tijd hun huizen moeten verlaten en hun spullen moeten pakken. Waar moeten ze naar toe gaan als ze geen huis meer hebben in Nederland. Inwonen bij familie? Wat te denken van onze vrienden die na veel wikken en wegen hebben besloten om toch voor 3 jaar bij te tekenen? Wat te denken van een Nederlands bedrijf dat onlangs een miljoenen contract met Aramco heeft binnengehaald? Al die jaren werk voor niets!

Wat te zeggen over Dow- Sadara dat net veel Nederlands naar Saoedi heeft gehaald omdat het een groot project heeft in Jubail. Wat te denken van de Nederlander die heeft besloten om van de US/Houston te komen. Kinderen hebben entrance testen gedaan voor een school, de familie heeft plannen gemaakt om te verhuizen en heeft alle schepen in Houston verbrand.

Als onze blonde vriend zijn actie heeft gedaan om moslims te beledigen; Goed zo jongen ga vooral zo door. Nederland heeft net een economische crisis achter de rug en is langzaam aan het opkrabbelen. Leuk om nu 3,6 biljoen per jaar te gaan verliezen. Sommige Nederlanders knijpen hem nu. Minister Timmermans gaat niet voor niets naar Saoedi-Arabie toe. Andere Nederlanders zijn blij met onze vriend. NuJij.nl staat er vol van. “Wie is Saoedi-Arabie om ons de les te lezen, laten ze eerst maar naar hun mensenrechten krijgen, alsof zij zo tolerant zijn. Christenen mogen hun geloof niet eens belijden”. Hoewel deze opmerkingen waar zijn, is het behoorlijk appels met peren vergelijken. We hebben eeuwen over onze “mensenrechten” kunnen doen. Saoedi-Arabie bestaat sinds 1932.

De opmerking dat Wilders het voor “de ware Nederlanders doet”, vind ik persoonlijk erg grappig. Voor alle “ware Nederlanders” heeft hij er namelijk voor gezorgd dat de Nederlandse staat straks 3,6 biljoen aan inkomsten mist en er straks een paar duizenden Nederlanders een beroep op de overheid moeten doen, aangezien ze misschien berooid in Nederland aankomen. Geen huis, geen werk, geen spaargeld (SA kan de tegoeden van expats bevriezen). Of wat te denken van Nederlanders die in Nederland voor een Nederlands-Saoedisch bedrijf of petro-chemisch bedrijf werken.

Werkelijk blonde vriend, heb je het gedaan voor de “echte Nederlanders”? Spijt komt altijd na de zonde en helaas, ik denk dat je spijt gaat krijgen……

Iqama en ander papierwerk

Iqama
Om legaal te verblijven in Saoedi-Arabie heb je een verblijfsvergunning nodig, de Iqama. Je kunt als buitenlander alleen een Iqama krijgen als je gesponsord wordt (iemand staat garant voor je) door een Saoedier/ Saoedisch bedrijf.  Amerikaanse en andere buitenlandse bedrijven, die een vestiging hebben in Saoedi-Arabie, moeten geregistreerd staan bij de Saoedische Kamer van Koophandel. Ze kunnen daar alleen ingeschreven worden als een Saoedier de eigenaar is van het bedrijf is. Dit houdt in dat de Saoedier op papier de Sponsor/ Garant is van het bedrijf en alle werknemers. Dat de Saoedier op papier de baas is betekent niet in dat hij in het dagelijkse leven de leiding heeft. Nee hoor, waarschijnlijk is het een Amerikaan of een Brit. De Saoedier kan lekker thuis zitten, televisie kijken en met zijn telefoon spelen, terwijl hij maandelijks een leuk salaris incasseert. Eens in de zoveel tijd brengt hij een bezoekje aan het bedrijf en na een half uur gaat hij weer naar huis.

Sponsor
Deze situatie geldt niet alleen voor grote bedrijven, het gaat ook op voor kleine bedrijven als kapperszaken, stomerijen en bakkers. Een Saoedier is de baas, maar in het dagelijkse leven is een Pakistaanse of een Indische man degene die het harde werk doet. De Saoedier krijgt alle winst en betaalt zijn medewerkers (een minimaal) salaris.
Bij de kleine bedrijven zijn er vaak uitbuitingspraktijken aan de gang. Het eerste jaar betaalt de Sponsor misschien de kosten van de Iqama, het tweede jaar misschien niet. Dat betekent dat de medewerker een bedrag moet ophoesten wat hij waarschijnlijk niet kan. Soms blijft de medewerker illegaal werken voor de Sponsor en riskeert daarmee uitzetting.

Multiple entry/exit visum
Een Sponsor bepaalt ook of een medewerker een multiple entry/ exit visum krijgt waarmee de werknemer onbeperkt Saoedi-Arabie in en uit kan gaan, zonder dat de werkgever het weet. Vaak krijgen de medewerkers dit niet en zitten ze opgesloten in Saoedi-Arabie. De echt slechte bazen vragen hun medewerkers om hun paspoort en deze houden ze bij zich als een soort garantie dat de medewerker niet wegloopt.
Dit geldt eigenlijk vaak voor Nannies, Drivers en Maids. De sponsors zijn de families waar de Maids, Nannies en Drivers voor gaan werken. De families betalen veel geld voor de papieren van hun personeel. Als de Driver/ Maid/ Nanny bij de familie komt, wordt het paspoort vaak in beslag genomen. Dit doen de families om weglopen te voorkomen. De families betalen hun personeel maandelijks een salaris en het personeel hoort 1 dag per week vrij te hebben. Vaak gaat het goed en krijgt het personeel een salaris en een vrije dag, maar soms ook niet. Dit personeel krijgt vaak geen multiple entry/ exit visum, omdat families heel bang zijn dat hun (dure) personeel wegloopt en ze problemen gaan krijgen met de regering.

Bij de beter betaalde en hoger opgeleide expat gaat het anders. Hij houdt zijn paspoort en de werkgever betaalt het multiple entry/ exit visum. Het bedrijf staat garant voor de gesponsorde expat. De expat staat vervolgens weer garant voor zijn vrouw en kinderen. De mannelijke expat bepaalt of zijn vrouw en kinderen ook een entry/exit visum krijgen. Het multiple exit/entry visum moet je elk half jaar vernieuwen, een nadeel is dat je binnen 90 dagen na afgifte het land uit moet en een uitreis stempeltje moet krijgen op het visum. Daarna kun je het land weer binnen. Voor mensen die in Khobar wonen is het makkelijk. De brug over naar Bahrain, een leuk uitje, en ’s avonds weer terug naar Saoedi. Als je in Ryadh woont is dat wat lastiger. Als je echter vergeet om binnen 90 dagen een stempeltje te halen dan staat je een leuke verrasing te wachten, 2000SR/400 Euro is de boete voor elk gezinslid. De gesponsorde expat kan heel lang garant blijven staan voor zijn/ haar kinderen. Het houdt niet op als ze 18 jaar zijn.
Soms is het entry/exit visum lastig. Bijvoorbeeld in de gevallen dat ouders in Saoedi-Arabie wonen en werken en de kinderen op Boarding school in de UK zitten. De kinderen moeten regelmatig overkomen naar Saoedi- Arabie, want anders verloopt hun multiple entry/ exit visum en mogen ze Saoedi niet meer in (of pas na heel veel geregel en getouwtrek).

Exit- visum
Wil een medewerker voor altijd vertrekken uit Saoedi-Arabie dan moet hij een exit- visum aanvragen. Dit kan alleen als hij een geldige Iqama en een geldig paspoort heeft.
Heeft hij 1 van beide niet dan is het heel lastig om Saoedi-Arabie uit te komen, zelfs als hij dit zelf wil. De ambassades helpen in deze gevallen wel, maar er gaat veel tijd voorbij om een exit-visum te regelen. Dit probleem kwam naar voren met de Saoedisering die startte op 3 November 2013 waarbij het duidelijk werd dat er veel illegale medewerkers waren. Deze mensen wilden wel vertrekken, maar omdat ze geen exit visum hadden of konden krijgen konden ze het land niet uit.
De reden waarom dit visum bestaat, is omdat er in het verleden expats waren die veel schulden maakten en vervolgens het land uit vluchtten. Het exit-visum zorgt ervoor dat je pas het land uit mag als de regering heeft gecontroleerd dat je geen schulden hebt en alle abonnementen die je hebt (bijvoorbeeld telefoonrekening) afgesloten, opgezegd zijn.

Nationaliseren
Er zijn bepaalde regels opgesteld om te nationaliseren, maar het is bijna onmogelijk om hier aan te voldoen. Ook een expat getrouwd met een Saoedier/ Saoedische kan bijna niet nationaliseren. Expat mamma’s met Saoedische kindjes hebben in november 2013 eindelijk dezelfde rechten gekregen als Saoedische mamma’s en dat is een grote stap vooruit. Voordien, als deze expat mamma’s zouden scheiden of als de Saoedische partner/ man zou overlijden, dan zouden deze dames zonder pardon het land uitgezet kunnen worden, zonder kinderen, omdat ze geen sponsor meer zouden hebben.

Hadj- certificaat
Om op Hadj (bedevaart naar Mekka) te kunnen heb je een papiertje/ certificaat nodig. Hierop staat dat je toestemming hebt om op Hadj te gaan. Inwoners van Saudi-Arabie mogen niet elk jaar op Hadj. In het verleden was het heel makkelijk om “illegaal” op Hadj te gaan. Sinds 2013 is er veel meer controle en worden mensen steekproefsgewijs om hun vingerafdrukken gevraagd. Je hebt een probleem als blijkt dat je een inwoner van Saoedi-Arabie bent en dat je “illegaal” op Hadj bent. Je mag je bedevaart afmaken, maar ondertussen gaat er misschien een bericht naar je werkgever dat je tot ongewenste vreemdeling bent verklaard. Als je thuis komt mag je je boeltje oppakken en binnen 3 dagen het land verlaten. Niet fijn als je kinderen hebt die op school zitten en als je in het land van herkomst misschien geen huis hebt.

GR contactpersoon
De regels veranderen heel vaak en het is soms lastig om helemaal bij te zijn met de regels. Elk bedrijf heeft daarom ook een Government Relations medewerker die vaak connecties heeft bij het Ministerie van Werkgelegenheid en het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Wanneer er visaproblemen zijn kan de GR- persoon bemiddelen en misschien iets regelen met wasta (…).

Zoals hierboven beschreven is er dus best veel papierwerk nodig om legaal in Saoedi-Arabie te verblijven. Het bijzondere aan Saoedi-Arabie is dat je ook een visum nodig hebt om het land te kunnen verlaten. Het is belangrijk om je te blijven informeren, want regels kunnen veranderen, waardoor je opeens geld moet betalen omdat je een regel niet hebt gevolgd, of erger, je wordt het land uitgezet omdat je zonder dat je het weet in overtreding bent. Het is handig in dit land om connecties te hebben die je kunnen helpen met het aanvragen van papieren en visa. En op zijn tijd wat “wasta” kan het proces soms ook versnellen…..

Heimwee, het leven van een emigrant

In mijn werk als trajectbegeleider en inburgeringsconsulent stelden we altijd de vraag aan de “Klant”:” Heeft u enige gezondheidsklachten?” En dan begon het: hoofdpijn, depressie, hoge bloeddruk, cholesterol, vitamine B tekort, rugpijn, hernia. Noem het maar op. Ook waren veel dames wel eens bij een maatschappelijk werkster geweest of hadden gesprekken gehad met een psycholoog. Deze dames waren vaak op jonge leeftijd naar Nederland gekomen, hadden 3+ kinderen, waren 40+ en sommigen hadden  hard gewerkt in de schoonmaak of in fabrieken. Hoewel ik dacht dat ik hen begreep, kun je mensen pas echt begrijpen als je in dezelfde situatie zit.

Iedereen die ooit voor korte of lange tijd geemigreerd is weet dat emigreren geen picknick is. Het is geen vakantie van 3 weken, waar je mooie ervaringen opdoet en daarna weer vertrekt naar je eigen vertrouwde mensen en omgeving. Zoals Miranda Abel het zo mooi heeft gezegd, emigreren is als een soort verliefdheid. De eerst 3 maanden ben je in een roes. Alles is nieuw, alles is fantastisch en anders. Je gaat naar nieuwe plekken, je ontdekt nieuwe winkels, je ontdekt een nieuwe mentaliteit en je ontdekt een andere manier van leven. Spannend en interessant.

Maar na die 3 maanden… Dan ontdek je dat je er alleen voor staat. Ml werkt, maakt lange dagen , werkt soms ook 1 dag in het weekend en komt laat thuis. DL gaat naar school en moet wennen, Zl is klein en merkt bijna niets, want mamma is bij hem en dat is zijn hele leven. Als mamma en echtgenote doe je hetzelfde als je in je eigen land deed. Je zorgt voor de kinderen en voor ML, je maakt schoon, je kookt en zorgt dat de kinderen de veranderingen aankunnen. Gelukkig is daar Skype en kun je op deze manier jezelf opladen als je erge last hebt van heimwee. De familie en vrienden die daar de tijd voor nemen ben je dankbaar. Iedereen is druk met zijn eigen leven bezig, maar de mensen die tijd voor je kunnen maken en die je blij kunnen maken waardeer je des te meer. Deze 3-6 maanden zijn cruciaal. Het is erop of er onder.

Het wordt tijd aan om aan jezelf te denken. Alleen thuis zitten of alleen maar naar de Mall gaan wordt op een gegeven moment wel erg saai. Een bezigheid zoeken, of het nu werk of een cursus is wordt een belangrijk doel. Werk vinden in Saudi Arabie is niet heel erg makkelijk. Je CV via email sturen heeft niet altijd het beoogde effect, soms heb je geluk en stuur je het naar een professionele organisatie en krijg je een antwoord. Anders is persoonlijk langs gaan effectiever.Naast een bezigheid helpt het opzetten van je eigen netwerk je door de 3- 6 maanden periode. Je zorgt dat je een mobiel nummer hebt waarop je te bereiken bent en Whatsappt met je naasten en als je leuke mensen leert kennen wissel je nummers uit. Het maakt je blij als je eens door iemand anders dan je man gebeld wordt. Je probeert je weekenden door te brengen met leuke mensen waardoor je je heimwee een beetje de baas wordt. Na die eerste 6 maanden staat daar de zomervakantie bijna voor de deur. Je gaat leuke cadeautjes kopen voor de achterblijvers en je verheugt je op het feit dat je terug gaat naar je eigen land, naar de vertrouwde omgeving en vertrouwde mensen. Tijdens je vakantie geniet je van alles wat je gemist hebt, maar aan het einde wil je terug naar je eigen “huis”. Niet zozeer naar het land waar je nu verblijft, maar wel naar je eigen spullen. Je leert dat je eigen huis, misschien wel belangrijker is dan het land waar het staat.

Als je terugkomt in het gastland, ben je tijdelijk blij om in je eigen “huis” terug te zijn en dan begint de cyclus weer een beetje opnieuw. Je leeft je leven zoals je het zou leven in je eigen land, zeker als je getrouwd bent en kinderen hebt wordt je leven automatisch geleefd. Maar eens in de zoveel tijd verlang je naar je eigen land, naar het andere klimaat van je land of naar loopjes naar het Kruidvat of de Albert Heyn. Dat zijn de periodes dat je misschien wat moeilijker je bed uit komt, je moe bent, hoofdpijn hebt of gewoon je algemeen niet lekker voelt. Dat zijn de periodes dat je geen zin hebt om leuke dingen te doen, je misschien uitvalt naar je kinderen en ML je naar leuke dingen moet “ sleuren”. Als het geld er is, is dit de tijd dat een tripje van een week naar je eigen land je erdoor kan slepen. Als je terugkomt ben je weer blij om terug te zijn en kun je er in je gastland weer tegenaan. Hoe langer je verblijft in het gastland, hoe beter je met de mindere periodes om leert gaan. Het helpt als je mensen in je omgeving hebt die uit hetzelfde land komen en met wie je in dezelfde taal over je gevoelens kunt praten.

Cultuurschok en aanpassen komt in fases en verstandelijk geredeneerd is het gewoon heel menselijk  om ups en downs te hebben als je de keuze hebt gemaakt om voor lange of korte periode naar een ander land te verhuizen. Belangrijk is dat je je bewust blijft waarom je in je nieuwe land bent. Omring je met leuke en positieve mensen om door de mindere periodes heen te komen en geef je kinderen een extra knuffel. En voordat je het weet staat de zomervakantie al weer voor de deur en kun je voor een paar weken weer door de regen naar het Kruidvat lopen.

Wat je moet regelen voor je emigreert naar Saoedi-Arabie

Stel je voor. Op een dag word je wakker en denk je: “Laat ik eens naar Saoedi-Arabie verhuizen.” Hoe ga je dat aanpakken?

In Saoedi- Arabie zijn er voor de hoger opgeleide persoon 3 beroepen waar veel werk in valt te vinden:

1. Ingenieur (chemie, safety, ICT)
2. Docent
3. Dokter

Pre- fase

Als je (waarschijnlijk voor een man) een mooie vacature ziet voor een baan in Saoedi-Arabie weet dan het volgende:

1. Zorg dat je gesponsord wordt. Accepteer geen lokaal contract want dat scheelt heel veel geld.
2. Informeer van tevoren bij mensen die al in Saoedi-Arabie werken wat een goed salaris is. Onderhandel goed, bedrijven proberen je altijd te neppen.
3. Vraag dat de schoolkosten van je kinderen betaald worden.
4. Vraag dat je huis betaald wordt, ongeacht waar je het huis vindt.
5. Als je bedrijf alleen een house allowance wil betalen zorg dan dat ze minimaal 180.000 SR per jaar betalen. Een huis in een goede compound is heel erg duur
6. Het bedrijf zal je ziektekosten verkering betalen, maar informeer hier ook naar. Zorg dat je verzekering de “goede” ziekenhuizen in zijn pakket heeft.
7. Zorg dat je een entry/ exit visum krijgt van de organisatie/ het bedrijf. Dit zorgt dat je Saoedi-Arabie makkelijk in en uit kunt gaan.
8. Geef nooit je paspoort af aan het bedrijf. Bedrijven die dit vragen zijn gewoon slechte bedrijven.
9. Goede bedrijven betalen 2x per jaar een ticket naar het thuisland. Minder goede bedrijven 1x per jaar.
10. Zorg dat ze alle gemaakte kosten, zoals medische keuring, legalisatie van diploma’s, voor je vergoeden.
11. De meeste bedrijven bieden een contract aan voor minimaal 3 jaar. Zou je eerder uit Saoedi-Arabie weg willen, dan moet je vaak een boete betalen.

Fase 1.

Je hebt het aanbod geaccepteerd.

1. Je krijgt nu een medische keuring in Nederland.
2. Je echtgenote krijgt ook een medische keuring in Nederland
3. Je bent door de medische keuring en levert al je papieren in bij de Embassy Services in Den Haag.
4. Je krijgt bericht wanneer je gaat vertrekken.
5. Je laat je kinderen en vrouw voor 3 maanden achter. Je vrouw wordt alleenstaande moeder voor 3 maanden.

Fase 2.

Je bent in Saoedi-Arabie.

1. Je vertrekt naar Saoedi-Arabie en krijgt daar weer een medische keuring voor je verblijfsvergunning.
2. Je gaat Saoedi-Arabie ontdekken en kijjken of het iets voor je gezin is.
3. Je zorgt dat je een goed huis in een goede compound uitzoekt voor je familie. Elke compound heeft zijn eigen samenstelling. Informeer goed welke culturen in een compound wonen en kijk of dat bij je past.
4. Je gaat op zoek naar een goede school voor je kinderen, hier moet je eigenlijk al mee beginnen als je in de pre-fase zit, want de goede scholen hebben bijna geen plekken.
5. Vl moet een Engelse tutor inhuren om de kinderen Engels te leren. Zonder Engels kunnen ze alleen naar de minder goede scholen gaan in het begin.
6. VL mag een relocating bedrijf (verhuisbedrijf) uitzoeken die alle spullen in Nederland gaat inpakken en naar Saoedi-Arabie gaat vervoeren. Als je kiest voor een gemeubileerde compound dan kun je je inboedel op Marktplaats verkopen of opslaan.
7. VL zegt de huur op en zegt alle lopende dingen als abonnementen, ANWB, goede doelen en verzekeringen in Nederland op.
8. De auto moet verkocht worden.
9. VL levert alle spullen in bij de Embassy Agency in Den Haag die al het papierwerk voor het visum voor Saoedi-Arabie regelt. Ook kan VL hier haar eigen diploma’s laten legaliseren als ze aan het werk wil in S-A. Naschrift: in 2014 zijn er veel dingen gewijzigd. De wijzigingen kun je hier vinden.
10. Beslis of je je met de hele familie gaat uitschrijven bij de gemeente. Dit kan 3 dagen voor het definitieve vertrek.
11. De tickets voor VL en de kinderen worden betaald door het bedrijf van ML.
12. VL moet zorgen dat ze voor de periode tussen het leeghalen van het huis door het verhuisbedrijf en de eigenlijke vertrekdatum onderdak heeft.
13. VL en kinderen komen over.
14. Zorg dat VL wat Saoedisch geld heeft, zodat ze een eventuele betaling kan doen op het vliegveld.
15. VL kan van tevoren in Nederland een Abaya kopen zodat ze deze op het vliegveld kan aantrekken. Of anders losse kleding die het lichaam bedekt. Voor tienerdochters geldt hetzelfde.

Fase 3

Het hele gezin is in Saoedi-Arabie.

1. VL en kinderen proberen te wennen in hun nieuwe huis.
2. Vrouw en kinderen moeten een medische keuring doen voor hun verblijfsvergunning. Zonder verblijfsvergunning kun je niet naar school
3. Het bedrijf van Ml betaalt de verblijfsvergunning.
4. De kinderen moeten waarschijnlijk een toelatingstest doen om een plek op een school te vinden. Er zijn veel scholen, Pakistaanse, Indiase, Filippijnse, Amerikaanse en Britse scholen. Voor iedereen wat wils. Kijk wat bij je past en benader de school in een vroege fase om te kijken wat de toelatingscriteria zijn.
5. De kinderen beginnen op school.
6. Beslis of je kiest voor een pensioenopbouw via de SVB in Nederland.
7. Waarschijnlijk krijg je nog post uit Nederland van de Belastingdienst in het eerste jaar.

Fase 4

Elke 6 maanden moet je je entry/exit visum verlengen. Binnen 3 maanden na het verkrijgen van je visum moet je een exit maken. Als je in Khobar bent kun je 1x per 3 maanden naar Bahrain gaan om een mooi stempeltje op je visum te krijgen.Doe je dit niet dan krijg je een boete van 2000SR per visum.

Fase 5

Bij het aflopen van je contract moet je kijken of je nog langer wil blijven, of wil veranderen van bedrijf. Weet dat als je van bedrijf verandert, je waarschijnlijk terug moet naar Nederland en de pre-fase en fase 1 weer opnieuw moet doen.

Al bij al een hoop geregel en gedoe. Zorg dat je met name de Pre-fase goed doorloopt dat is de basis voor alles en zorgt dat de droom, waarmee het allemaal begon, geen nachtmerrie wordt.

Tijd- en hokjesgeest

Ik ben geboren in 1975 en mijn basisschooltijd, wat toen nog kleuterschool en de “grote” school” heette, speelde zich in de politiek- en sociaal correcte jaren ’80 af. Het was de tijd waarin nog gesproken werd over “buitenlanders” en “gastarbeiders”. Het was de periode waarin mijn klasgenote nog 2 x per week uit de klas gehaald werd om Arabisch te leren met een docent Arabisch zodat “het makkelijker zou zijn als ze zou terug keren naar haar eigen land”. Ik woonde in een middeklasse wijk, zat op een katholieke school en had welgeteld 1 Marokkaanse klasgenote, 1 Indonesische jongen, 1 Indische jongen en 1 Surinaams meisje in de klas. Een school wat we nu een “witte” school noemen. De openbare school, die om de hoek zat, had wat meer variatie..

Het was de periode waar Bolkestein af en toe wat riep over Buitenlanders en dan werd er oehhh en ahh gezegd. Dat kon niet! Iedereen had WOII nog in het geheugen en wat hij riep, riek een beetje naar die oorlog. Op mijn basisschool werd er voor 5 mei altijd gesproken over “anders” zijn. In de trant van “stel je voor dat een meneer roept dat iedereen met blauwe ogen slecht is en opgepakt moet worden, kijk eens om je heen, hoeveel kinderen met blauwe ogen zijn hier”. Iedereen keek dan om zich heen en besefte dat het dan om bijna de hele klas zou gaan. Daarna werd er dan over het onderwerp “anders zijn” gepraat en dit was dan de inleiding naar WOII, de Jodenhaat en de vervolging van Joden, zigeuners, gehandicapten.
Midden jaren ’80 , de periode van de economische recessie)werd Janmaat een bekende naam (voor wie veel jonger is dan ik, Google maar lekker) en er werd gediscussieerd in de politiek over Rechts, CD/ CP. In die tijd deden Nederlanders er heel stiekem over als ze op deze partijen stemden. Het werd sociaal gezien niet geaccepteerd als je je onvrede over het vreemdelingen- en immigratiebeleid op deze manier uitte. Bij de Hema bij de slager werd er gesproken over “vreemdelingen die onze banen afpikken”, maar openlijk werd er niets gezegd.

In deze periode heb ik dus mijn jongere jaren doorgebracht en is de basis gelegd voor wie ik ben. Mijn tienerjaren speelden zich af in de jaren ’90. Mijn middeklasse buurt werd steeds gemengder en kleurrijker en ik ging met iedereen om. Er werd nog niet zo gesproken en gelabeld, van… Jij bent een Marokkaan of Turk en ik ben een Nederlander. Nee, het mengde redelijk en als de anderen al Turk of Marokkaan waren dan was dat bij hen thuis en niet op straat. Op mijn 16e kwam ik meer in aanraking met Turken en Marokkanen, doordat ik ging schoonmaken in een ziekenhuis. Daar was er sprake van groepsvorming. Turken werkten met Turken, Marokkanen met Marokkanen en Nederlanders met Nederlanders. Zo was het nu eenmaal. Ik vond het allemaal wel interessant, en sprak eigenlijk met iedereen, voor zover de taal geen barriere vormde.

Op mijn HBO was het nog allemaal vrij wit.. Er waren wel mensen met een andere kleur en afkomst, maar nog niet zoveel. Ik liep stage bij “Spel aan Huis” dat probeerde spelen en spelontwikkeling bij met name Turkse gezinnen te bevorderen (Zaandam, Poelenburcht als dat iemand wat zegt). Het idee was goed, maar als je in 2014 naar dit project kijkt dan was het zo paternalistisch. Wij, Nederlanders, gaan wel even laten zien dat het zo goed is voor kinderen om veel te spelen en het niet zo belangrijk te vinden dat je huis schoon en opgeruimd is…..
Tegenwoordig zijn er voorscholen en die gaan eigenlijk uit van hetzelfde idee, maar het is volgens mij wat minder bevoogdend.

Na deze hele lange inleiding en achtergrond wil ik graag mijn multiculturele bloopers vertellen:

Blooper 1:
Ik ben op schoolreis naar Istanbul in 1995. De tijd van onrusten tussen Turken en Koerden. Als onnozele adolescent ben ik niet geinteresseerd in politiek en ben ik me nergens van bewust. Ik ben de stad in gegaan met een Nederlands, een Turks en een Marokkaans meisje en ontmoet een man die zich introduceert. In het gesprek geeft hij aan dat hij Koerdisch is. Waarop, waarom weet ik echt niet, ik een raar gezicht trek bij het horen van “Koerdisch”. Meneer merkt dit en vertrekt naar een andere tafel. Ik vraag aan het Turkse meisje waarom hij is vertrokken en zij legt uit dat ik een lelijk gezicht trok en dat hij beledigd is. Oepsss

Blooper 2
Het jaar 1998. Ik kom na lange tijd een Marokkaanse jongen tegen die bij mij op de middelbare school zat. Ondertussen zijn er een paar jaren voorbij gegaan. We kletsen een beetje, hij is getrouwd en heeft een kind. Hij vertelt dat zijn vrouw in het ziekenhuis werkt. Ik vraag: “ Ohhh, maakt ze schoon?” Grote oepppps. Nee, ze is dokters-assistente…….

Blooper 3
Ergens in 2000-iets. Ik praat met mijn man over de Antillen en Antillianen. Ik zeg: “Ze horen niet echt bij Nederland”. Nog grotere oepssssss. Mijn man wees me fijntjes terecht……….

Blooper 4
2001. Getrouwd met een Marokkaan uit Marokko. “Oh, Marokko was toch een kolonie van Frankrijk?”…. Lieve dame, wat dacht je van “was bezet door Frankrijk”….. Oeppssss

Blooper 5
2003. Ik kijk op een avond Discovery Channel en het gaat over slavernij. Hoewel ik het “vaag” wel wist, word ik me dan pas bewust van de grote rol die Nederland heeft gespeeld in de Slavernij. Ja, ja, WIC, VOC, handel drijven zeker…… rijk land in de Gouden Eeuw….. maar hoe is dat gekomen……

Blooper 6
2014. Ik werk bij een Britse school en er zijn ongelooflijk veel Britse, niet Islamitische dames, waar ik heel voorzichtig bij ben. Ik zal niet zo gauw het achterste van mijn tong laten zien. Een moeder komt het kantoor binnen en heeft een heel erg Britse naam, bijvoorbeeld Suzanne Jones,. Ze begint te vertellen dat ze verbaast is over/ al de “bijzonder negatieve” expats die ze heeft ontmoet. Ze vertelt dat ze moslim is. Ik ben verbaasd en check snel het systeem. “Ja”, vertelt ze, “haar moeder is Egyptische en haar vader Brits, haar vader is moslim en de Britse man van Suzanne is ook moslim”.
Ik beken haar dat ik haar verkeerd “gelabeld” heb. Als normale Britse, geen moslim en dat ik door haar weer geleerd heb om niet te snel iemand in een hokje te plaatsen. Oepssss

Het lijkt me duidelijk dat we soms geneigd zijn mensen in hokjes te plaatsen en dat we gevormd zijn door de opvoeding, de tijd waar we in leven en opgevoed zijn en het politieke klimaat. De kinderen die nu 13 jaar zijn, zijn opgevoed in het post-Fortuijn tijdperk, het post 9/11-tijdperk. Het tijdperk waarin het woord Allochtoon en Autochtoon wordt gebruikt. Woorden die aangeven, jij bent oorspronkelijk van dit land, en jij bent oorspronkelijk uit een ander land. Woorden die al weer uit gebruik beginnen te raken en al uit gebruik geraakt zijn omdat ze achterhaald zijn. Tweede en derde generaties zijn hier en zullen niet weg gaan, wat hij-wiens-naam-ik niet- noem ook blijft roepen. Het zijn Nederlanders, Nederlandse xxxxxxx, of xxxxxxx Nederlanders of xxx Nedland, of hoe het in de media ook genoemd gaat worden. Ik hoop dat op scholen docenten werken die kinderen goed kunnen begeleiden bij hun ontwikkeling in het labelen en in hokjes plaatsen van mensen en dat er veel aandacht wordt besteed aan (de Nederlandse) geschiedenis. Ik hoop dat met name kritisch denken gestimuleerd wordt, want dat is zo nodig…. Je hoeft alleen maar naar mijn bloopers te kijken om dat te beseffen…………………!